پروژکتور یا نور افکن، از تجهیزات روشنایی است که در مکان‌های بزرگ مانند استادیوم، سالنهای ورزش، تالار و … مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این وسیله نوعی بازتابنده نور می‌باشد که به صورت یک لامپ در محفظه دارای آینه‌هایی در دور تا دور آن، طراحی و ساخته شده است. این چراغ دارای یک عدسی است که همانند یک ذره بین کار می‌کند و موجب افزایش روشنایی پرتو نور می‌گردد.
پروژکتور چیست؟
این وسیله، یکی از تأمین کننده‌های روشنایی در محیط‌های مختلف است که از ویژگی‌هایی مانند کیفیت نور بالا، امکان نصب در فضای آزاد، عدم انتشار طول موج‌های مضر و … برخوردار است. تابش نور در این چراغ با زوایای قابل تنظیم انجام خواهد شد. در بسیاری از مکان‌ها مانند رستوران‌ها، تالار عروسی، باغ، سالن همایشات و … مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اجزای تشکیل دهنده نورافکن
پروژکتور یا نورافکن از یک قطعه الکترونیکی و دیود نوری برخوردار است که با بهره‌گیری از انرژی تولیدی از سوی یک منبع تغذیه، نور را تولید و منتشر می‌کند. در این وسیله، چیپ LED نقش منبع نوری را ایفا می‌کند. مهمترین اجزای تشکیل دهنده نورافکن، منبع تغذیه می‌باشد. این بخش به نوعی تعیین کننده طول عمر این وسیله است و بر روی میزان کیفیت دیود ساطع کننده نور اثرگذار است.
نورافکن دارای یک لنز است که نور را به اطراف منتشر می‌کند. هر چقدر کیفیت لنز بیشتر باشد، میزان هدررفت نور در نورافکن کمتر است. نوع لنز با توجه به وسعت فضا و شرایط محل نصب متفاوت می‌باشد. برای نورافکن‌های قابل استفاده در محیط‌های باز از لنزی استفاده می‌شود که آلودگی‌ها را جذب نکند.
مزایای پروژکتورهای LED
پروژکتور ال ای دی از مزایای زیر برخوردار است و این موارد سبب استقبال از خرید آن شده است:
- تولید گرمای بسیار اندک
- عدم ایجاد سروصدا در زمان روشن بودن
- ابعاد کوچک
- مقاومت بسیار بالا در مقابل نفوذ رطوبت و گرد و غبار
- مصرف برق بسیار پایین
- راه اندازی در سریعترین زمان و بدون یک ثانیه تأخیر
- شدت و کیفیت نور بالا
- ارائه عملکرد مطلوب در محیط‌هایی با دماهای مختلف از -10 الی +40 درجه سانتی‌گراد
انواع لامپ‌های مورد استفاده در چراغ نورافکن
درست است که پروژکتور بیشتر با نورافکن ال ای دی شناخته می‌شود، اما اینگونه نیست که در همه آنها صرفاً لامپ ال ای دی به کار رفته باشد. انواع لامپ‌هایی که در این نورافکن‌ها به کار می‌روند، شامل موارد زیر است:
تنگستن: یک رشته تنگستن در یک لامپ در شرایط خلاء توسط انرژی الکتریکی گرم شده و سبب انتشار نور درون سیم می‌شود. انواع لامپ‌های تنگستن ارزان است اما دوام کمی دارد.
هالوژن: در این نورافکن، لامپ‌های تنگستن به همراه گاز هالوژن در خلاء به کار رفته است. این لامپ ارزان هستند اما طول عمر خوبی دارند. گرمای تولیدی در این لامپ زیاد است.
ال ای دی: دیودهای نوری به انتشار نور در هنگامی که الکترون‌ها به سوراخ‌های الکترون هدایت می‌شوند، می‌پردازند. طول عمر لامپ ال ای دی بیشتر از هر نوع لامپی می‌باشد. بنابراین چراغ پروژکتور ال ای دی، بهتر از سایر چراغ ها است.
HID: این چراغ‌ها که به چراغ‌های تخلیه با شدت بالا معروف هستند، قوس الکتریکی را توسط مخلوط گازی دارای بخار فلزات گوناگون، رد می‌دهد. این لامپ از لامپ‌های هالوژنی بیشتر کارایی دارند.
HPS: این لامپ، قوس الکتریکی را توسط راه مخلوط دارای سدیم رد می‌کنند. از این لامپ بیشتر برای نورافکن خیابان‌ها استفاده می‌کنند. درون این لامپ معمولاً گاز نئون، آرگون و جیوه به کار می‌رود.
ویژگی‌های نورافکن چیست؟
پروژکتور می‌تواند در هر محیطی مورد استفاده قرار بگیرد و عملکرد مناسبی را در آب و هوای گرم، سرد، برفی، بارانی و آفتابی و … ارائه دهد. بدنه این چراغ ها معمولاً از جنس آلومینیومی خاص می‌باشد. اگر اجزای داخلی این چراغ صدمه ببینند، می توان آنها را تعویض نمود. تعمیرات و نگهداری این چراغ ها بسیار آسان انجام می‌شود.
مصرف کم انرژی این چراغ سبب شده است که مبلغ قبوض تحت تأثیر استفاده از نورافکن‌ها زیاد نشود. نورافکن ال ای دی، بهترین گزینه برای تأمین روشنایی در فضاهای باز و بزرگ است. این تجهیزات روشنایی را می‌توان دوستدار محیط زیست دانست که هیچ ضرری به محیط زیست وارد نکند. در تولید این نورافکن‌ها هرگز از سرب یا جیوه استفاده نمی‌شود.
کاربرد پروژکتور در نورپردازی ساختمان
کاربردهای نورافکن در نورپردازی شامل موارد زیر است:
نورپردازی نمای ساختمان: از نورافکن‌ها می‌توان برای نورپردازی نمای برج، سازه‌های اداری، تجاری و مسکونی و … استفاده نمود. در این حالت، نور به صورت یکنواخت بر بخش‌های مختلف نما منتشر می‌شود. نورافکن موجب جذابیت چندین برابری نمای ساختمان می‌شود.
نورپردازی محوطه: این نورافکن‌ها می‌توانند روشنایی حیاط، پارکینگ، باغچه و … را تأمین کنند. این نورپردازی با هدف ایجاد فضایی امن و روشن انجام می‌شود.
نورپردازی داخلی ساختمان: این پروژکتورها را می توان برای نورپردازی سالنهای همایشات، سالنهای ورزشی، فروشگاه‌ها، رستوران‌ها و … به کار برد. در چنین حالتی، روشنایی ساختمان‌ها افزایش پیدا کرده و یک فضای دلنشین تر ایجاد می‌شود.
خرید پروژکتور
در هنگام خرید این محصول باید به مواردی مانند نوع کاربرد، اندازه فضا، بودجه خود و … توجه نمود. همچنین نورافکن‌ها را بررسی نموده و به مواردی مانند نوع لامپ، قدرت لامپ، زاویه پرتاب، درجه حفاظت، کیفیت ساخت، گارانتی و سایر مشخصات این محصول توجه کنید. با درنظر گرفتن این موارد می‌توان به خرید بهترین پروژکتورها اقدام نمود. این مسئله که پروژکتوری که خریداری می‌کنید قرار است برای تأمین روشنایی فضای داخلی یا خارجی مورد استفاده قرار می‌گیرد، بسیار مهم است و باید در زمان خرید نورافکن مورد توجه قرار بگیرد.
قیمت پروژکتور
نوع لامپ موجود در نورافکن، توان خروجی لامپ، مقاومت بدنه، کیفیت نور، کیفیت ساخت و دیگر عوامل مشخص می‌کنند که قیمت نورافکن چقدر است. شرکت‌ها و مجموعه های مختلفی، ارائه دهنده این محصولات هستند که هر یک از آنها این محصولات را با نرخ متفاوتی عرضه می‌کنند.
کلام آخر
نورافکن، از تجهیزات الکترونیکی می‌باشد که با استفاده از لامپ‌های موجود در خود به تولید نور می‌پردازد. در میان انواع نورافکن‌ها، بهترین نورافکن با توجه به مشخصات و ویژگی‌های نورافکن، نورافکن ال ای دی می‌باشد. این پروژکتورها برای کاربردهای مختلف آموزشی، سرگرمی، ورزشی، تجاری و … به کار می‌روند. نورافکن ال ای دی، نورافکن متال هالید و نورافکن ال ای دی از انواع پروژکتور می‌باشند که انتخاب آنها باید با بررسی دقیق مشخصات آنها صورت بگیرد.